Pháp luật hiện hành không đưa ra định nghĩa chính thức về hợp đồng kinh tế. Tuy nhiên, chúng ta có thể hiểu hợp đồng kinh tế là một sự thoả thuận bằng văn bản, tài liệu giao dịch giữa các bên ký kết về việc thực hiện công việc sản xuất, trao đổi hàng hoá, dịch vụ hoặc nghiên cứu ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật và các thoả thuận khác với mục đích kinh doanh. Tuyệt đối cần quy định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của mỗi bên để xây dựng và thực hiện kế hoạch của mình.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện hợp đồng kinh tế, không tránh khỏi những mâu thuẫn, bất đồng ý kiến và tranh chấp giữa các bên. Vậy tranh chấp hợp đồng kinh tế là gì và được giải quyết như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.
Bạn đang xem: Tranh chấp hợp đồng kinh tế: Giải quyết như thế nào?
Tranh chấp hợp đồng kinh tế là gì?
Tranh chấp hợp đồng kinh tế là sự bất đồng ý kiến của các bên tham gia quan hệ hợp đồng trên thực tế, liên quan đến việc thực hiện hoặc không thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo thoả thuận.
Các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế
Khi xảy ra tranh chấp hợp đồng kinh tế, thông thường các bên sẽ lựa chọn phương thức sau đây:
1. Thông qua thương lượng
Thương lượng là phương thức giải quyết tranh chấp bằng việc các bên tranh chấp cùng nhau bàn bạc, tự dàn xếp, tháo gỡ những bất đồng phát sinh để loại bỏ tranh chấp mà không cần có sự trợ giúp hay phán quyết của bất kỳ bên thứ ba nào.
Thương lượng thường là lựa chọn đầu tiên khi xảy ra tranh chấp hợp đồng kinh tế. Điều này bởi vì thương lượng đơn giản về mặt thủ tục, không bị ràng buộc bởi các quy định pháp lý, giữ được bí mật kinh doanh, chi phí thấp và không gây tổn hại đến mối quan hệ giữa các bên.
Mặt khác, thương lượng là phương thức không chính thức, các bên tham gia không bị ràng buộc bởi các quy định pháp lý, do đó việc thực hiện phụ thuộc vào sự thiện chí và tinh thần hợp tác giữa các bên. Nếu không, việc thương lượng sẽ thất bại và phải sử dụng các phương thức khác để giải quyết tranh chấp.
2. Thông qua hoà giải
Hoà giải là phương thức giải quyết tranh chấp với sự tham gia của bên thứ ba làm trung gian để hỗ trợ, thuyết phục các bên tranh chấp tìm kiếm các giải pháp nhằm loại trừ các tranh chấp đã phát sinh.
Cũng giống như thương lượng, hoà giải không bị chi phối bởi các quy định về thủ tục pháp lý. Kết quả của hoà giải được thực thi dựa trên sự tự nguyện của các bên tranh chấp mà không chịu bất kỳ cơ chế pháp lý nào đảm bảo thi hành cam kết của các bên trong quá trình hoà giải.
3. Thông qua trọng tài
Xem thêm : Thủ tục nhập khẩu máy cắt bằng tia lazer: Cẩm nang đầy đủ cho doanh nghiệp
Trọng tài cũng là phương thức giải quyết tranh chấp thường được các bên lựa chọn. Theo phương thức này, các bên tranh chấp phải tuân theo quy định của pháp luật về việc lựa chọn trọng tài là cơ quan giải quyết tranh chấp và tranh chấp đó phải thuộc thẩm quyền của trọng tài.
Nguyên tắc giải quyết tranh chấp
Theo quy định tại Điều 4 Luật trọng tài thương mại năm 2010, nguyên tắc giải quyết tranh chấp bằng trọng tài bao gồm:
- Trọng tài viên phải tôn trọng thoả thuận của các bên, miễn khi thoả thuận đó không vi phạm điều cấm và trái đạo đức xã hội.
- Trọng tài viên phải độc lập, khách quan, vô tư và tuân theo quy định của pháp luật.
- Các bên tranh chấp đều bình đẳng về quyền và nghĩa vụ. Hội đồng trọng tài có trách nhiệm tạo điều kiện để họ thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình.
- Giải quyết tranh chấp bằng trọng tài được tiến hành không công khai, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
- Phán quyết của trọng tài có giá trị chung thẩm.
Điều kiện giải quyết tranh chấp
Theo quy định tại Điều 5 Luật trọng tài thương mại năm 2010, để giải quyết tranh chấp bằng trọng tài, các điều kiện sau phải được đáp ứng:
- Các bên tranh chấp phải có thoả thuận về việc giải quyết tranh chấp bằng trọng tài. Thoả thuận này có thể được lập trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp.
- Trường hợp một bên trong thoả thuận tranh chấp là cá nhân chết hoặc không có năng lực hành vi, thoả thuận tranh chấp vẫn có hiệu lực đối với người thừa kế hoặc đại diện theo pháp luật của người đó, trừ khi có thoả thuận khác.
- Trường hợp một bên trong thoả thuận tranh chấp là tổ chức không hoạt động, bị phá sản, giải thể, hợp nhất, sáp nhập, chia, tách hoặc chuyển đổi hình thức tổ chức, thoả thuận tranh chấp vẫn có hiệu lực đối với tổ chức tiếp nhận quyền và nghĩa vụ của tổ chức đó, trừ khi có thoả thuận khác.
Khởi kiện tranh chấp hợp đồng kinh tế tại Toà án
Khi tranh chấp hợp đồng kinh tế phát sinh và các bên không thể tự thương lượng, hoà giải với nhau, có thể khởi kiện yêu cầu Toà án giải quyết. Có hai thẩm quyền khởi kiện tranh chấp hợp đồng kinh tế:
1. Thẩm quyền của Toà án nhân dân cấp huyện
Toà án cấp huyện giải quyết các tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức và có mục đích lợi nhuận theo quy định tại Bộ Luật tố tụng Dân sự năm 2015.
2. Thẩm quyền của Toà án nhân dân theo lãnh thổ
Toà án nơi cư trú của bị đơn hoặc Toà án nơi hợp đồng được thực hiện có thẩm quyền giải quyết tranh chấp theo yêu cầu của nguyên đơn theo quy định tại Bộ Luật tố tụng Dân sự năm 2015.
Để khởi kiện tranh chấp hợp đồng kinh tế, thủ tục gồm:
Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện tại Toà án
Người khởi kiện nộp đơn khởi kiện kèm tài liệu, chứng cứ cho Toà án có thẩm quyền giải quyết vụ án qua các phương thức sau:
- Nộp trực tiếp tại Toà án.
- Gửi đến Toà án qua dịch vụ bưu chính.
- Gửi trực tuyến thông qua Cổng thông tin điện tử của Toà án (nếu có).
Bước 2: Thụ lý vụ án
Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ, nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án, thẩm phán phải thông báo cho người khởi kiện biết để họ nộp tiền tạm ứng phí vụ án trong trường hợp cần nộp tiền tạm ứng phí vụ án.
Thẩm phán dự tính số tiền tạm ứng phí và ghi vào giấy báo, sau đó giao cho người khởi kiện để họ nộp tiền tạm ứng phí. Trong vòng 7 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng phí và nộp biên lai thu tiền tạm ứng phí cho Toà án.
Xem thêm : Các nước công nhận bằng lái xe Việt Nam
Thẩm phán thụ lý vụ án sau khi nhận biên lai thu tiền tạm ứng phí từ người khởi kiện.
Trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng phí, Toà án sẽ thụ lý vụ án khi nhận được đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo.
Bước 3: Chuẩn bị xét xử
Thời hạn chuẩn bị xét xử là 2 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án. Trong trường hợp vụ án phức tạp hoặc có trở ngại khách quan, Toà án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử nhưng không quá 1 tháng.
Bước 4: Đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm
Trong thời hạn 1 tháng kể từ ngày quyết định đưa vụ án ra xét xử, Toà án phải mở phiên tòa. Trường hợp có lý do chính đáng, thời hạn này sẽ là 2 tháng.
Một số giải đáp về tranh chấp hợp đồng kinh tế
Sau đây là một số câu hỏi thường gặp về giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế:
Câu hỏi 1: Có cách nào giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế ngoài việc khởi kiện Toà án không?
Trả lời: Các bên tranh chấp có thể lựa chọn các phương thức giải quyết tranh chấp như hoà giải, thương lượng, trọng tài hoặc Toà án. Pháp luật không bắt buộc các bên phải khởi kiện tranh chấp hợp đồng kinh tế ra Toà án, mà tuỳ thuộc vào ý chí và sự thoả thuận của các bên trong hợp đồng.
Câu hỏi 2: Khi lựa chọn khởi kiện tranh chấp hợp đồng kinh tế ra Toà án, toà án nào sẽ có thẩm quyền giải quyết?
Trả lời: Khi các bên tranh chấp lựa chọn khởi kiện tranh chấp ra Toà án, toà án có thẩm quyền sẽ là toà án nơi bị đơn cư trú hoặc toà án nơi hợp đồng được thực hiện, theo quy định tại Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2015.
Câu hỏi 3: Khi các bên tranh chấp đã thoả thuận trọng tài, có thể khởi kiện ra Toà án không?
Trả lời: Theo quy định tại Luật Trọng tài thương mại, trong trường hợp các bên tranh chấp đã có thoả thuận trọng tài mà một bên khởi kiện tại Toà án, Toà án phải từ chối thụ lý. Điều này không áp dụng ngoại trừ khi thoả thuận trọng tài vô hiệu hoặc không thực hiện được. Thẩm quyền xem xét vụ việc thuộc phạm vi của Trọng tài thương mại và nếu vụ án thuộc phạm vi đó, họ sẽ tiến hành giải quyết theo quy định của Luật này. Trường hợp không thuộc phạm vi đó, thoả thuận trọng tài vô hiệu hoặc không thể thực hiện được, Hội đồng trọng tài sẽ đình chỉ việc giải quyết và thông báo cho các bên biết.
Đó là những thông tin cần thiết về tranh chấp hợp đồng kinh tế. Để hiểu rõ hơn về quy định pháp luật về vấn đề này, hãy liên hệ với công ty Luật Sư Tuấn để được tư vấn thêm.
Nguồn: https://luatsutuan.net
Danh mục: Bản tin pháp luật
