Trong ngành chăn nuôi, việc sử dụng kháng sinh là điều không thể thiếu để bảo vệ đàn gia súc, gia cầm khỏi những bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, để sử dụng kháng sinh một cách hiệu quả và đúng cách, chúng ta cần hiểu rõ về các loại thuốc kháng sinh phổ biến và lưu ý khi sử dụng.
Phân loại thuốc kháng sinh trong chăn nuôi
Có nhiều cách phân loại thuốc kháng sinh cho thú y, tuy nhiên, chúng ta cùng tìm hiểu theo cách phân loại theo cơ chế hoạt động.
Bạn đang xem: Các loại thuốc kháng sinh trong chăn nuôi phổ biến và lưu ý khi sử dụng
Kháng sinh ức chế sự tổng hợp thành tế bào
Đây là loại kháng sinh có tác dụng diệt khuẩn bằng cách ức chế cạnh tranh của các enzyme transpeptidase, từ đó ngăn chặn quá trình tổng hợp thành tế bào và làm chết tế bào. Các loại kháng sinh beta-lactams và glycopeptide 2 là điển hình của loại kháng sinh này.
Kháng sinh ức chế tổng hợp protein
Loại kháng sinh này ức chế quá trình tổng hợp protein trong tế bào vi khuẩn, dẫn đến sự hình thành chuỗi polypeptide không đầy đủ hoặc không chính xác. Điều này làm tế bào vi khuẩn bị tiêu diệt hoặc kìm hãm sự phát triển của chúng. Một số loại kháng sinh như lincosamid, chloramphenicol, aminoglycosid có thể tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn khi sử dụng ở nồng độ cao.
Kháng sinh ức chế tổng hợp nhân tế bào
Các loại kháng sinh này cản trở quá trình tổng hợp nhân của tế bào vi khuẩn. Chúng ức chế acid nucleic, một chất trùng hợp sinh học quan trọng trong quá trình truyền thông tin di truyền của vi khuẩn. Khi acid nucleic bị ức chế, vi khuẩn không thể phát triển và tồn tại bình thường. Các kháng sinh trong nhóm macrolide là loại kháng sinh phổ biến trong nhóm này.
Kháng sinh ức chế các quá trình trao đổi chất
Xem thêm : Hướng dẫn chi tiết làm thủ tục xin giấy phép dạy nghề spa
Axit folic là chất cần thiết cho vòng đời của tế bào vi khuẩn. Khi không có axit folic, màng sinh chất trong tế bào trở nên mất phương hướng và vi khuẩn không thể sinh sôi và duy trì sự sống. Polymyxins, nhóm kháng sinh thú y, có khả năng phá vỡ màng tế bào và gây chết tế bào.
Các vấn đề khi sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi
Theo nghiên cứu năm 2017 của Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT), người chăn nuôi ở Vĩnh Phúc và Thái Nguyên vẫn sử dụng kháng sinh thường xuyên, với tần suất từ 1 đến 3 lần/tháng. Ngoài ra, nông dân còn sử dụng vắc-xin gia cầm nhiều hơn gấp rưỡi đến hai lần so với khuyến cáo.
Một nghiên cứu của Viện Sức khỏe Môi trường và Phát triển bền vững cũng cho thấy 50% hộ gia đình đã tuân thủ lời khuyên của chính quyền và bác sĩ thú y để tiêm phòng cho gia súc, trong khi số còn lại sử dụng kháng sinh theo kinh nghiệm. Các loại kháng sinh phổ biến được sử dụng trong chăn nuôi bao gồm amoxicillin, tylosin, tetracycline, lincomycin, gentamicin, enrofloxacin và neomycin.
Tác hại của việc lạm dụng kháng sinh trong chăn nuôi
Việc sử dụng kháng sinh tràn lan trong chăn nuôi đã góp phần tạo nên tình trạng kháng thuốc kháng sinh nghiêm trọng ở nhiều quốc gia. Mỗi năm, có hàng ngàn người chết vì kháng thuốc kháng sinh, và kháng thuốc kháng sinh đang trở thành một vấn đề toàn cầu. Việc sử dụng lượng lớn kháng sinh cấm trong chăn nuôi không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng, mà còn gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng như tổn thương gan, thận và các dị tật khác trong cơ thể.
Bên cạnh đó, việc lạm dụng kháng sinh cũng dẫn đến tình trạng kháng thuốc kháng sinh. Khi các loại thuốc kháng sinh cũ không còn tác dụng, và các loại mới không có sẵn, vi khuẩn gây bệnh có thể trở thành đại dịch. Điều này đặt nguy cơ lớn cho sức khỏe cộng đồng. Vì vậy, việc kiểm soát sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi trở thành một nhiệm vụ cấp bách.
Nguyên tắc phối hợp thuốc kháng sinh trong chăn nuôi
Để sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi một cách hiệu quả và tránh tình trạng kháng thuốc kháng sinh, chúng ta cần tuân thủ một số nguyên tắc phối hợp kháng sinh.
Xem thêm : Lộ trình xe bus 618 TPHCM – Bến xe Miền Tây đi Khu Du lịch Đại Nam
Sự kết hợp giữa hai loại kháng sinh nên có tác dụng diệt khuẩn hoặc kìm khuẩn tương tự. Kháng sinh diệt khuẩn có thể tiêu diệt một loạt vi khuẩn, bao gồm beta-lactam, aminoglycoside, polypeptide, fluoroquinolones và rifamycin. Trong khi đó, kháng sinh kìm khuẩn chỉ ức chế sự phát triển của vi khuẩn mà không tiêu diệt chúng. Ví dụ cho loại kháng sinh diệt khuẩn là tetracycline, lincosamid, macrolide, fenecol.
Ngoài ra, chúng ta phải tránh kết hợp hai loại kháng sinh có khả năng gây đối kháng và tác dụng ngược nhau. Nên chỉ sử dụng kháng sinh kìm khuẩn khi cơ thể vật nuôi còn khỏe mạnh, và kháng sinh này có tác dụng làm vi khuẩn yếu đi và hệ thống đề kháng của vật nuôi sẽ tiêu diệt chúng. Cần lưu ý, khi sử dụng kháng sinh ức chế tổng hợp thành tế bào hoặc kháng sinh ức chế tổng hợp protein, chúng không chỉ không hiệu quả mà còn ảnh hưởng đến hệ miễn dịch. Ngoài ra, kết hợp kháng sinh nhị phân cũng không được khuyến nghị.
Một số kết hợp kháng sinh hiệu quả bao gồm: beta-lactamine + aminoglycoside, glycopeptide + aminoglycoside, sulfamid + trimethoprim. Tuy nhiên, cần tránh kết hợp aminoglycoside + chloramphenicol, aminoglycoside + tetracycline, quinolone + chloramphenicol.
Làm thế nào để sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi phù hợp?
Để nâng cao chất lượng thực phẩm từ động vật và tránh tình trạng kháng thuốc kháng sinh ở con người, người nông dân cần thực hiện những biện pháp phù hợp. Trước tiên, chúng ta cần phổ biến và giáo dục về ưu điểm của kháng sinh và tác hại của việc sử dụng kháng sinh không đúng cách. Ngoài ra, việc tuân thủ các nguyên tắc sử dụng kháng sinh cũng là rất quan trọng.
Trong chăn nuôi, việc sử dụng kháng sinh từ khi vật nuôi còn nhỏ có thể giúp tăng khả năng kháng bệnh. Đặc biệt, đối với những loài có số lượng lớn như gà, vịt, việc sử dụng kháng sinh từ sớm có thể bảo vệ đàn gia súc khỏi dịch bệnh và dịch bệnh. Qua bài viết này, Luật Sư Tuấn hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về thuốc kháng sinh trong chăn nuôi.
Xem thêm: Dung dịch kháng sinh tiêm, Thuốc thú y trị tiêu chảy cho vật nuôi
Nguồn: https://luatsutuan.net
Danh mục: Bản tin pháp luật
