Việc phối hợp kháng sinh là một phương pháp quan trọng trong điều trị Thú y. Bởi vì kháng sinh có thể giúp tăng khả năng diệt khuẩn, điều trị các trường hợp nhiễm nhiều loại vi khuẩn và giảm khả năng xuất hiện chủng vi khuẩn đề kháng. Tuy nhiên, việc phối hợp các loại kháng sinh không phải là điều dễ dàng. Trong thực tế, người ta thường chia kháng sinh thành hai nhóm lớn: Nhóm A và Nhóm B.
Bạn đang xem: Đôi điều về phối hợp kháng sinh trong Thú y
Nhóm A và Nhóm B
Nhóm A bao gồm các kháng sinh như Penicillin, Ampicillin, Amoxcillin, Cephalosporin, Cephalexin, Cephalothin, Cephalor, Streptomycin, Gentamycin, Neomycin, Kanamycin, Apramycin, và Spectinomycin.
Nhóm B bao gồm Chloramphenicol, Thiamphenicol, Florphenicol, Tetracyclin, Oxytetracyclin (OTC), Chlortetracyclin (CTC), Doxycycline, Erythromycin, Spiramycin, Oleandomycin, Tylosin, và Tiamulin.
Nguyên tắc phối hợp
- A+A (2 kháng sinh trong nhóm A được phối hợp): tăng tác dụng đồng thời. Ví dụ: Peni + Strep.
- B+B (2 kháng sinh trong nhóm B được phối hợp): không tăng tác dụng, chỉ có tác dụng đơn thuần.
- A+B (1 kháng sinh trong nhóm A và 1 kháng sinh trong nhóm B được phối hợp): tác dụng đối kháng.
- Dung môi hòa tan, tá dược cũng rất quan trọng. Khuyến cáo sử dụng kháng sinh, sulfamid đã được các nhà sản xuất phối hợp sẵn. Ví dụ: Shotapen LA – Virbac (Peni + Strep), Codexin – Bio (Ampi + Colistin), Septryl 240 – Minh Dũng (Sulfamethoxypyridazin + Trimethoprim), Genta-Tylo, Linco-Spec, Amox-Genta, Ampi-Kana, Tylo-Spec, DOC (OTC + Colistin + Dexa), Sone (CTC + Thiam + Dexa).
Việc phối hợp kháng sinh trong Thú y có thể tăng chi phí điều trị và tăng nguy cơ tác dụng phụ do sử dụng quá nhiều thuốc. Do đó, việc phối hợp này cần được thận trọng và cân nhắc cẩn thận. Dưới đây là vài trường hợp cần phối hợp kháng sinh trong Thú y:
- Khi bị nhiễm nhiều loại vi khuẩn.
- Sốc nhiễm khuẩn hoặc nhiễm khuẩn nặng chờ kết quả xét nghiệm.
- Nhiễm khuẩn giảm bạch cầu hoặc bị suy giảm miễn dịch.
- Viêm màng trong tim.
- Lao, brucellose.
- Nhiễm loại vi khuẩn đặc biệt: pseudomonas aeruginosa, enterobacter, serratia, citrobacter, listeria, enterococcus.
- Khi dùng loại kháng sinh cần phải phối hợp với kháng sinh khác vì nguy cơ đề kháng.
Hai kháng sinh phối hợp nên có cùng loại tác dụng hoặc cùng có tác dụng diệt khuẩn hoặc hãm khuẩn.
- Hãm khuẩn là đặc tính của kháng sinh chỉ ức chế sự phát triển của vi khuẩn chứ không tiêu diệt.
- Diệt khuẩn là đặc tính của kháng sinh có khả năng tiêu diệt vi khuẩn.
Xem thêm : Dịch vụ xin cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài
Ví dụ: kháng sinh nhóm beta-lactam (như cefalexin và amoxicillin) có tác dụng diệt khuẩn. Khi phối hợp kháng sinh beta-lactam với kháng sinh hãm khuẩn như tetracyclin hoặc cloramphenicol, kháng sinh beta-lactam sẽ bị đối kháng và không còn tác dụng.
Ở đây, cần lưu ý một số trường hợp đặc biệt. Ví dụ, kháng sinh nhóm aminosid như streptomycin, gentamycin, kanamycin có tác dụng diệt khuẩn. Trong khi đó, kháng sinh tetracyclin thuộc nhóm kháng sinh hãm khuẩn. Vì vậy, có thể phối hợp thuốc nhóm beta-lactam với nhóm aminosid.
Các kháng sinh cotrim (hay còn gọi là cotrimoxazol, bactrim) là một ví dụ khác về phối hợp hai kháng sinh: sulfamethoxazol và trimethoprim. Một số kháng sinh như Erythromycin ban đầu được coi là kháng sinh hãm khuẩn, nhưng nếu nồng độ thuốc trong máu cao, chúng có thể có tác dụng diệt khuẩn. Vì vậy, có thể phối hợp Erythromycin với kháng sinh diệt khuẩn.
Xem thêm : Tại sao bạn 45 tuổi không thể đi Nhật Bản làm việc?
Việc phối hợp hai kháng sinh không nên thuộc cùng một cơ chế tác dụng hoặc không gây độc trên cùng một cơ quan. Ví dụ, không nên phối hợp hai beta-lactam vì cùng tác động trên vỏ của tế bào vi khuẩn. Cũng không nên phối hợp hai kháng sinh cùng nhóm aminosid vì nhóm aminosid gây độc đối với tai và thận.
Hai kháng sinh phối hợp không nên kích thích sự đề kháng. Ví dụ, không nên phối hợp cefoxitin với penicillin vì cefoxitin kích thích vi khuẩn đề kháng với penicillin.
Hiệu quả của việc điều trị bệnh do nhiễm vi khuẩn phụ thuộc vào việc phát hiện bệnh kịp thời, chẩn đoán chính xác và sử dụng kháng sinh đúng cách. Việc phối hợp kháng sinh là một phương pháp quan trọng trong việc điều trị bệnh do nhiễm vi khuẩn, nhưng chỉ nên thực hiện dưới hướng dẫn của bác sĩ thú y.
— Bài viết được đóng góp bởi Luật Sư Tuấn – luatsutuan.net.
Nguồn: https://luatsutuan.net
Danh mục: Bản tin pháp luật
