Tội hiếp dâm theo quy định của Bộ luật Hình sự

Chuyên Gia Sức Khỏe – Trang thông tin y khoa sức khỏe tại Việt Nam

Chào chị! Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về tội hiếp dâm theo quy định của Bộ luật Hình sự tại Việt Nam. Tội hiếp dâm là một tội danh nghiêm trọng, xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của con người.

Bạn đang xem: Tội hiếp dâm theo quy định của Bộ luật Hình sự

Phân biệt tội hiếp dâm trẻ em và giao cấu với trẻ em theo BLHS hiện hành

Tội hiếp dâm được định nghĩa là việc sử dụng vũ lực, đe dọa bằng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân để thực hiện hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác mà không tuân thủ ý muốn của nạn nhân. Đây là một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự của con người được quy định trong Bộ luật Hình sự năm 2015.

1. Cấu thành tội hiếp dâm

Theo quy định tại khoản 1 Điều 141 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), tội hiếp dâm được xác định như sau: “Người nào dùng vũ lực, đe dọa bằng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân để thực hiện hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác mà không tuân thủ ý muốn của nạn nhân, sẽ bị phạt tù từ 2 đến 7 năm.”

Để cấu thành tội hiếp dâm, cần có những đặc điểm sau:

• Chủ thể: Tội hiếp dâm có thể do bất kỳ người nào từ đủ 14 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện.
• Khách thể: Tội hiếp dâm là hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự của con người.
• Mặt khách quan: Người phạm tội sử dụng vũ lực, đe dọa bằng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân để thực hiện hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác mà không tuân thủ ý muốn của nạn nhân.

Xem thêm : Văn bản quy phạm pháp luật: Định nghĩa và Cơ quan ban hành

Theo định nghĩa tại Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng quy định về các tội xâm hại tình dục trong Bộ luật Hình sự, giao cấu được hiểu là việc bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, bất kể mức độ xâm nhập. Giao cấu với người dưới 10 tuổi được xác định là đã thực hiện mà không cần xác định đã có sự xâm nhập hay chưa.

Hành vi quan hệ tình dục khác là hành vi của những người cùng giới tính hoặc khác giới tính, bao gồm đưa bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào miệng hoặc hậu môn của người khác, sử dụng ngón tay, ngón chân, lưỡi hoặc các dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ hoặc hậu môn của người khác.

Lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân xảy ra khi người phạm tội lợi dụng tình trạng người bị hại bị tai nạn, không tỉnh táo, bị trói buộc hoặc có khuyết tật… dẫn đến không thể tự bảo vệ được. Nạn nhân cũng có thể bị ảnh hưởng bởi việc sử dụng rượu, thuốc ngủ, thuốc gây mê, thuốc kích thích, hoặc bị bệnh tâm thần hoặc bệnh khác, làm hạn chế hoặc mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.

Thủ đoạn khác bao gồm các hành vi như đầu độc nạn nhân, cho nạn nhân uống thuốc ngủ, thuốc gây mê, rượu, bia hoặc các chất kích thích mạnh để làm nạn nhân mất khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi, hứa hẹn cho tốt nghiệp, hứa hẹn đi học, đi thi đấu, đi biểu diễn ở nước ngoài để thực hiện hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác.

Mặt chủ quan của tội hiếp dâm được liên quan đến lỗi cố ý trực tiếp của người phạm tội.

Khung hình phạt tội hiếp dâm

• Khung cơ bản: Từ 2 đến 7 năm tù.
• Khung tăng: Từ 7 đến 15 năm tù trong các trường hợp như có tổ chức; đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh; nhiều người hiếp một người; nếu phạm tội 2 lần trở lên; đối với hai người trở lên; có tính chất loạn luân; làm nạn nhân có thai; gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân; tái phạm nguy hiểm.
• Khung cao nhất: Từ 12 đến 20 năm tù hoặc tù chung thân trong các trường hợp gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên; biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội; làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
• Khung đặc biệt: Tù từ 5 đến 10 năm tù đối với người từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi.

Xem thêm : Xử lý đăng ký kết hôn không đúng thẩm quyền như thế nào?

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm.

Phân biệt tội hiếp dâm và tội cưỡng dâm

Tội hiếp dâm và tội cưỡng dâm đều là các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của con người, cụ thể là xâm hại tình dục. Cả hai tội đều được thực hiện với lồi cố ý trực tiếp.

Tuy nhiên, có một số điểm khác nhau giữa tội hiếp dâm và tội cưỡng dâm:

• Về hành vi: Tội hiếp dâm liên quan đến việc sử dụng vũ lực, đe dọa bằng vũ lực, lợi dụng tình trạng không thể tự vệ của nạn nhân và thủ đoạn khác để thực hiện hành vi giao cấu hoặc các hành vi quan hệ tình dục khác mà không tuân thủ ý muốn của nạn nhân. Trong khi đó, tội cưỡng dâm là việc sử dụng mọi thủ đoạn để cưỡng bức người khác thực hiện hành vi giao cấu hoặc các hành vi quan hệ tình dục khác mà không được sự đồng ý của nạn nhân.
• Về nạn nhân: Tội hiếp dâm áp dụng cho người từ 16 tuổi trở lên. Trong trường hợp nạn nhân là người dưới 16 tuổi, sẽ được coi là tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Trong khi đó, tội cưỡng dâm áp dụng cho người từ 16 tuổi trở lên và đang ở trong tình trạng quẫn bách hoặc lệ thuộc người phạm tội. Đối với trường hợp nạn nhân từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi và đang ở trong tình trạng quẫn bách hoặc lệ thuộc người phạm tội, sẽ được xem như tội cưỡng dâm người từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Đối với những nạn nhân dưới 13 tuổi, sẽ được coi là tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi.
• Về hình phạt: Tội hiếp dâm có khung hình phạt từ 2 đến 20 năm tù, trong khi tội cưỡng dâm có khung hình phạt từ 1 đến 18 năm tù. Ngoài ra, người phạm tội cả hai tội đều có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm.

Một số bản án về tội hiếp dâm

Dưới đây là một số bản án về tội hiếp dâm đã được xét xử trên thực tế:

• Bản án về tội hiếp dâm số 116/2022/HS-ST
• Bản án về tội hiếp dâm số 91/2021/HS-PT
• Bản án về tội hiếp dâm số 13/2022/HS-ST
• Bản án 20/2021/HSST ngày 11/01/2021 về tội hiếp dâm
• Bản án 12/2019/HS-PT ngày 10/01/2019 về tội hiếp dâm

Xem chi tiết tại Chuyên Gia Sức Khỏe – Trang thông tin y khoa sức khỏe tại Việt Nam.

Nguồn: https://luatsutuan.net
Danh mục: Kiến thức luật sư