Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về vấn đề vướng mắc khi áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo khoản 2 điều 51 Bộ luật Hình sự (BLHS). Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu các quy định hiện hành và các khó khăn gặp phải trong việc áp dụng pháp luật khi xử lý vụ án.
- Tội hiếp dâm theo quy định của Bộ luật Hình sự
- Tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo Luật số 12/2017/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự năm 2015
- Tổng hợp các mức phạt vi phạm giao thông phổ biến áp dụng từ ngày 01/8/2016
- Thủ tục cấp giấy phép xây dựng mới đối với công trình cấp III, cấp IV (Công trình không theo tuyến/Theo tuyến tron…
- Các căn cứ không được khởi tố vụ án hình sự
Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự là một khái niệm pháp lý quan trọng trong việc xử lý vụ án. Tuy nhiên, việc áp dụng các quy định liên quan đến tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự vẫn còn nhiều vướng mắc.
Bạn đang xem: Vướng mắc khi áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo khoản 2 điều 51 BLHS
Nghị quyết số 01 đã hết hiệu lực
Hiện nay, Nghị quyết số 01/2000/NQ-HĐTP ngày 4/8/2000 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã hết hiệu lực. Tuy nhiên, vẫn chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể nào thay thế. Do đó, các cơ quan tiến hành tố tụng vẫn tiếp tục áp dụng các quy định của Nghị quyết số 01 với nguyên tắc không trái với quy định của BLHS hiện hành và các văn bản pháp luật khác. Tuy nhiên, điều này đã gây ra một số khó khăn và sự chưa thống nhất trong việc áp dụng pháp luật khi xử lý vụ án giữa các cơ quan tiến hành tố tụng.
- Vụ án cố ý gây thương tích dẫn đến hậu quả chết người
Trong những vụ án cố ý gây thương tích dẫn đến hậu quả chết người, gia đình bị hại thường xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị can, bị cáo. Tuy nhiên, theo quy định của Nghị quyết số 01/2000, chỉ gây tổn hại về sức khỏe và thiệt hại về tài sản mới được xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Hiện nay, Nghị quyết số 01 đã hết hiệu lực, vấn đề đặt ra là có áp dụng khoản 2 điều 51 BLHS trong trường hợp này không.
Quang cảnh phiên toà hình sự tại Toà án quân sự khu vực Quân khu 2. 
Xem thêm : Cổng TTĐT Sở Tư Pháp Hà Tĩnh: Đảm bảo ANTT và bình yên cho nhân dân
Theo nhiều quan điểm, tuy Nghị quyết số 01 đã hết hiệu lực, nhưng vẫn áp dụng tinh thần của nó. Do đó, không áp dụng khoản 2 điều 51 BLHS cho bị can, bị cáo trong trường hợp này.
- Tình tiết “Người bị hại cũng có lỗi”
Tình tiết “Người bị hại cũng có lỗi” là một trong những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm theo Nghị quyết số 01/2000. Tuy nhiên, việc xác định người bị hại có lỗi như thế nào là một vấn đề gặp khó khăn. Để đảm bảo tính công bằng trong xử lý vụ án, hai yếu tố quan trọng cần được đảm bảo là tính liên tục của hành vi và tính liên quan đến hành vi của bị cáo.
Thứ nhất, tính liên tục của hành vi được hiểu là một chuỗi hành vi mang tính liên tục, kế tiếp nhau về mặt thời gian, được thực hiện bởi một chủ thể với mục đích cụ thể. Trong pháp luật hình sự, tính liên tục của hành vi phạm tội phải do đối tượng cụ thể thực hiện, diễn biến liên tục, không có ngắt quãng về thời gian, cùng thực hiện một mục đích.
Ví dụ: A và B có xô xát nhẹ sau đó được mọi người can ngăn. Bực tức vì bị A đánh, B đã nung nấu ý định trả thù. B đi ra chợ hỏi mua dao nhưng không được bán. B lấy trộm một con dao và quay trở lại nhà A. B tiếp cận A rồi đâm vào vùng bụng, ngực của A nhưng không thành công. A đã đứng dậy tránh được đồng thời bị ngăn lại. A đã được đưa đi cấp cứu nhưng đã tử vong.
Trường hợp này không áp dụng tình tiết “bị hại cũng có lỗi” do sự việc không diễn ra liên tục.
Xem thêm : Bàn về khởi tố, giải quyết vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại
Thứ hai là tính liên quan của hành vi phạm tội. Hành vi và hậu quả có mối quan hệ nhân quả với nhau. Hành vi phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra hậu quả và không phải do hành vi khác gây ra.
Ví dụ: A và B có xô xát nhẹ sau đó mọi người can ngăn. A đánh B và B bị thương 11%. Ở đây A phạm tội “Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe người khác”. B chỉ có lỗi trong việc vi phạm pháp luật khác và không có liên quan đến lỗi trong hành vi của A. Vì vậy, trường hợp này cũng không áp dụng tình tiết “bị hại cũng có lỗi”.
Để đảm bảo tính công bằng trong việc xử lý vụ án, cần những quy định rõ ràng và hướng dẫn cụ thể trong việc áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Điều này giúp đảm bảo luật pháp được áp dụng đồng nhất và công bằng trong mọi trường hợp.
Trên đây là quan điểm của tác giả về vấn đề vướng mắc khi áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo khoản 2 điều 51 BLHS. Hy vọng đây là một bài viết hữu ích và giúp các bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Hãy xem thêm thông tin về “Luật Sư Tuấn” tại đây.
Nguồn: https://luatsutuan.net
Danh mục: Kiến thức luật sư
