Pháp luật về biện pháp tư pháp trong Bộ luật hình sự (BLHS) và xử lý vật chứng quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS) về tài sản có rất nhiều điểm tương đồng về đối tượng xử lý. Các điểm này bao gồm công cụ, phương tiện dùng vào việc phạm tội, vật cấm lưu hành, tài sản bị người phạm tội chiếm đoạt, tài sản do phạm tội mà có, và vật, tiền bạc thuộc sở hữu Nhà nước, tổ chức, cá nhân bị phạm tội dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội.
Tuy nhiên, trong thực tế, vấn đề nhận thức và áp dụng hai chế định này khi giải quyết vụ án hình sự vẫn còn nhiều lúng túng. Chúng ta cần phân biệt giữa Điều 47 BLHS và Điều 106 BLTTHS để hiểu và áp dụng đúng.
Bạn đang xem: Hiểu và áp dụng Điều 47, Điều 48 BLHS năm 2015 và Điều 106 BLTTHS 2015 như thế nào cho đúng!
Biện pháp tư pháp và xử lý vật chứng
Biện pháp tư pháp là biện pháp hình sự được BLHS quy định, áp dụng đối với người phạm tội nhằm hỗ trợ hoặc thay thế hình phạt. Điều này chỉ áp dụng cho Hội đồng xét xử và có điểm riêng biệt so với xử lý vật chứng quy định trong Điều 106 BLTTHS. Trong khi biện pháp tư pháp chỉ có Hội đồng xét xử mới có thẩm quyền áp dụng, xử lý vật chứng quy định tại Điều 106 BLTTHS thuộc thẩm quyền của cơ quan tiến hành tố tụng ở cả ba giai đoạn điều tra, truy tố và xét xử.
Về xử lý vật chứng, quy định trong Điều 106 BLTTHS năm 2015 định nghĩa vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án. Đồng thời, BLTTHS cũng quy định về thu thập và bảo quản vật chứng.
Xử lý tài sản liên quan đến tội phạm
Xem thêm : Cách Tính Tiền Phạt Chậm Nộp Thuế – Có Ví Dụ Cụ Thể
Để xử lý tài sản liên quan đến tội phạm, chúng ta cần phân biệt giữa khoản 1 Điều 47 BLHS và khoản 2 Điều 106 BLTTHS.
Theo quy định trong Điều 47 BLHS, việc tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm áp dụng cho:
a) Công cụ, phương tiện dùng vào việc phạm tội;
b) Vật hoặc tiền do phạm tội hoặc mua bán đổi chác những thứ ấy mà có, và khoản thu lợi bất chính từ việc phạm tội;
c) Vật thuộc Nhà nước cấm tàng trữ, cấm lưu hành.
Trong khi đó, Điều 106 BLTTHS quy định về xử lý vật chứng như sau:
a) Vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội thì bị tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước;
b) Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước;
c) Vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được thì bị tịch thu tiêu hủy.
Với những quy định trên, chúng ta cần hiểu xử lý vật chứng là một hoạt động tố tụng và là quy định bắt buộc đối với các cơ quan tiến hành tố tụng. Việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng là vi phạm tố tụng.
Ví dụ về xử lý tài sản
Một ví dụ để làm rõ vấn đề này là khi xét xử vụ án liên quan đến việc đánh bạc. Trong vụ án này, Cơ quan điều tra đã thu giữ một bộ chén, đĩa và một bộ vị được sử dụng để đánh bạc, cùng với số tiền 20 triệu đồng trên chiếu bạc. Nguyễn Văn A đã dùng căn phòng thuộc sở hữu gia đình để cho 10 người khác đánh bạc và thu được 800.000 đồng từ việc đánh bạc. A bị truy tố về tội “Gá bạc” và những người còn lại bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Đánh bạc”.
Trong trường hợp này, bộ chén, đĩa và con vị được xem là công cụ, phương tiện phạm tội và là vật chứng của vụ án mà Cơ quan điều tra đã thu được. Do đó, áp dụng các điểm a và c của khoản 2 Điều 106 BLTTHS để tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước đối với số tiền 20 triệu đồng và tịch thu, tiêu hủy bộ chén đĩa và con vị.
Xem thêm : Cho thuê đất không đúng thẩm quyền là gì? Có bị thu hồi đất không?
Tuy nhiên, giá trị căn phòng mà A đã cho các con bạc sử dụng không thể áp dụng Điều 106 BLTTHS để xử lý, mà cần áp dụng điểm a và b khoản 1 Điều 47 BLHS để tịch thu sung vào ngân sách Nhà nước.
Tổng kết
Trên đây là nhận thức về hiểu và áp dụng quy định xử lý vật chứng tại Điều 106 BLTTHS và các biện pháp tư pháp quy định trong BLHS năm 2015 trong giải quyết vụ án hình sự. Việc hiểu rõ và áp dụng đúng những quy định này là rất quan trọng để đảm bảo công bằng và chính xác trong quá trình xử lý tài sản liên quan đến tội phạm.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về vấn đề này, hãy ghé thăm Luật Sư Tuấn để được giải đáp. Chúng ta mong muốn có một sự trao đổi hữu ích từ bạn đọc.
Nguồn: https://luatsutuan.net
Danh mục: Kiến thức luật sư
